زک گیاهی گلدار است که در مناطق کوهستانی یافت می شود و به آن «گل ماهور» نیز می گویند. این گیاه در جهان 350 گونه و در ایران حدود 40 گونه دارد. از گل و برگ این گیاه برای درمان سرماخوردگی، سیاه سرفه، سل، برونشیت، گرفتگی صدا، ذات الریه، گوش درد، آنفولانزا، تب، آلرژی، ورم لوزه و گلودرد استفاده می شود. در این مقاله به بررسی فواید، عوارض جانبی و دوز ایمن این گیاه می پردازیم. با ما بمان.
اسم حیوان دست اموز چیست؟
خرگوش گیاهی گلدار است که فواید و کاربردهای زیادی دارد. این گیاه مفید به روش های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد که برخی از رایج ترین آنها عبارتند از:
- چای خرگوش؛
- روغن خرگوش؛
- پودر حاصل از سوزاندن گیاه خرگوش؛
- کپسول خرگوش.
مواد موثره این گیاه عبارتند از:
- ساپونین هایی که دارای خواص ضد التهابی، ضد درد و ضد تومور هستند.
- فلاونوئیدهایی که خواص آنتی اکسیدانی و ضد التهابی دارند.
- گلیکوزیدهای فنیل اتانوئیدی که دارای خواص ضد التهابی، آنتی اکسیدانی و ضد ویروسی هستند.
- ایریدوئیدها که خاصیت ضد التهابی دارند.
فواید و کاربردهای خرگوش
1. بهبود عفونت های تنفسی
یکی از مهم ترین کاربردهای این گیاه درمان سرماخوردگی و مبارزه با ویروس های آنفولانزا، تبخال و برخی از باکتری های عامل عفونت های تنفسی است. مردم از این گیاه برای درمان سرفه، گلودرد و آسم و برونشیت استفاده می کنند.
2. محافظت از پوست
یکی دیگر از کاربردهای مهم این گیاه نرم کردن پوست و محافظت از آن و رفع مشکلات پوستی مانند زخم، سوختگی، بواسیر، کبودی، سرمازدگی و عفونت های پوستی (سلولیت) است. افراد برای بهره مندی از این خواص، روغن خرگوش را به صورت موضعی مصرف می کنند و آن را روی پوست خود می مالند.
3. پیشگیری از ریزش مو
این گیاه سرشار از موسیلاژ است. موکوس یک ماده ژلاتینی است که خاصیت نرم کنندگی و مرطوب کنندگی دارد. این خواص آن را برای رفع التهاب و خشکی پوست سر و مو مفید می کند. به همین دلیل است که بسیاری از افراد از خرگوش برای ریزش مو استفاده می کنند. برخی از افراد از خرگوش برای ابرو نیز استفاده می کنند و این گیاه را برای پرکردن ابرو بسیار مفید می دانند.
4. درمان عفونت های ادراری (از جمله عفونت های واژن)
خواص ضد التهابی این گیاه باعث شده است تا افراد برای درمان انواع عفونت ها از جمله عفونت های واژن از آن استفاده کنند و استفاده از شنبلیله برای عفونت های واژن در بین مردم رایج است. اگرچه استفاده از این گیاه در طب سنتی سابقه طولانی دارد، اما برای تایید خواص این گیاه برای رحم به شواهد علمی بیشتری نیاز است.
روغن خرگوش چیست؟
روغن میخک از گل یا برگ گیاه استخراج می شود. این روغن برای درمان گوش درد، اگزما و برخی بیماری های پوستی دیگر استفاده می شود. در یکی از مطالعات، محققان این روغن را برای درمان گوش درد در 171 کودک 5 تا 18 ساله مبتلا به عفونت گوش آزمایش کردند و اثربخشی آن را در کاهش درد مشاهده کردند.
روغن خرگوش به دو روش گرم (فعال) و سرد (غیرفعال) تهیه می شود.
- پردازش گرم: در این فرآیند، روغن پایه ای مانند روغن زیتون با برگ یا گل هیبیسکوس به مدت 3 ساعت روی حرارت کم حرارت داده می شود و سپس فیلتر می شود.
- پردازش سرد: این فرآیند معمولاً شامل خیساندن گل های هیبیسکوس یا برگ های خشک در روغن حامل به مدت 7 تا 10 روز است.
اثرات جانبی
مالیدن برگ های این گیاه برای مدت کوتاهی روی پوست یا گوش معمولا بی خطر است. در یکی از مطالعات اولیه، محققان محصول ویژه ای حاوی میخک، سیر و گل همیشه بهار را به مدت 3 روز در گوش افراد مبتلا به عفونت گوش قرار دادند. استفاده از این محصول تا حدودی درد گوش را در این افراد کاهش داد و عوارضی نداشت.
با این حال، برخی از گونه های این گیاه می توانند باعث حساسیت پوستی (درماتیت) شوند، یک واکنش پوستی که باعث خارش، بثورات و تحریک پوست می شود. اگر پوست حساسی دارید یا مستعد واکنش های آلرژیک هستید، حتما مقدار کمی از این روغن را به ناحیه کوچکی از پوست بمالید و قبل از استفاده موضعی آن را آزمایش کنید. برخی از عوارض هاری برای مو و پوست، حساسیت و تحریک پوست سر و مو است.
اطلاعات قانع کننده ای در مورد مصرف خوراکی و بی خطر بودن برگ، گل یا ریشه این گیاه یا عوارض جانبی آن وجود ندارد. دانه های گیاه احتمالا سمی هستند و نباید مصرف شوند.
همچنین اطلاعات کافی برای تایید بی خطر بودن استفاده از خرگوش در دوران بارداری و شیردهی وجود ندارد. اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید از این گیاه استفاده نکنید.
عفونت های باکتریایی یا ویروسی می توانند عواقب سلامتی جبران ناپذیری داشته باشند، بنابراین قبل از درمان خودسرانه این عفونت ها با برگ رازیانه با پزشک خود مشورت کنید.
دوز
دوز بی خطر این گیاه به عوامل مختلفی مانند سن مصرف کننده و وضعیت سلامتی بستگی دارد. در حال حاضر، داده های علمی کافی برای تعیین دوز مناسب وجود ندارد. به یاد داشته باشید که محصولات طبیعی همیشه بی خطر نیستند و دوز آنها بسیار مهم و تعیین کننده است. قبل از مصرف حتما دستورالعمل های روی برچسب محصول را بخوانید و با داروساز یا پزشک مشورت کنید.
طرز تهیه چای خرگوش
1 تا 2 قاشق چایخوری برگ یا گل خشک شده را با 1 فنجان آب جوش بریزید و بگذارید 10 تا 15 دقیقه دم بکشد. سپس صاف کرده و بنوشید. می توانید این چای را 3 تا 4 بار در روز بنوشید.
حرف پایانی
سال هاست که در طب سنتی برای درمان انواع عفونت های تنفسی، ویروسی و باکتریایی استفاده می شود. اگرچه این گیاه دارای مزایا و فواید بسیاری است، اما می تواند عوارض جانبی منحصر به فردی را در هر فردی ایجاد کند. قبل از مصرف این گیاه حتما با یک متخصص مشورت کنید و وضعیت بالینی خود را بسنجید.
آیا تا به حال از چای، روغن یا پودر خرگوش استفاده کرده اید؟ آیا پس از استفاده از این گیاه بهبود قابل توجهی مشاهده کرده اید؟ لطفا نظرات و تجربیات ارزشمند خود را با ما و کاربران عزیز به اشتراک بگذارید.
راه حل هایی برای زیبا و سالم ماندن